آیا می دانید ذهن شما کجا لنگرگیری کرده است؟

آیا می دانید ذهن شما کجا لنگرگیری کرده است؟

پدیده ای که می تواند فاجعه آفرین باشد. داستان و تحلیل زیر را بخوانید.

پیرمرد بازنشسته، خانه جدیدی در نزدیكی یك دبستان خرید. یكی دو هفته اول همه چیز به خوبی و در آرامش پیش می رفت تا این كه مدرسه ها باز شد.

در اولین روز مدرسه، پس از تعطیلی كلاس‌ها سه تا پسر بچه در خیابان راه افتادند و در حالی كه بلند، بلند با هم حرف می زدند، هر چیزی را كه در خیابان افتاده بود شوت می‌كردند و سر و صدای عجیبی راه انداختند

این كار هر روز تكرار می شد و آسایش پیرمرد كاملاً مختل شده بود. این بود كه تصمیم گرفت كاری بكند

روز بعد كه مدرسه تعطیل شد، دنبال بچه ها رفت و آنها را صدا كرد و به آنها گفت

بچه ها شما خیلی بامزه هستید و من از این كه می‌بینم شما این قدر نشاط جوانی دارید خیلی خوشحالم. من هم كه به سن شما بودم همین كار را می‌كردم. حالا می خواهم لطفی در حق من بكنید. من روزی 1000 تومن به هر كدام از شما می دهم كه بیایید اینجا و همین كارها را بكنید

بچه ها خوشحال شدند و به كارشان ادامه دادند. تا آن كه چند روز بعد، پیرمرد دوباره به سراغ شان آمد و گفت :ببینید بچه ها متأسفانه در محاسبه حقوق بازنشستگی من اشتباه شده و من نمی‌تونم روزی 100 تومن بیشتر بهتون بدم از نظر شما اشكالی نداره؟

بچه ها گفتند :صد تومن! اگه فكر می‌كنی ما به خاطر روزی فقط 100 تومن حاضریم اینهمه بطری نوشابه و چیزهای دیگه رو شوت كنیم، كور خوندی. ما نیستیم .

 از آن پس پیرمرد با آرامش در خانه جدیدش به زندگی ادامه داد.

ذهن ما در مقابل اولین پیشنهادها (هر چه باشد) قلاب می شود و لنگر می گیرد. پیشنهاد اول/حقوق اول/گزینه اول/کاندیدای اول هر چه باشد، آن می شود معیار و سپس پیشنهادها/حقوق ها/گزینه و کاندیداهای بعدی را با آن می سنجیم. به این می گویند پدیده لنگرگیری که در حوزه استراتژی و سرمایه گذاری بسیار کاربرد دارد.

به همین خاطر است که ممکن است اگر به هر دلیلی گزینه اول یا پیشنهاد اول را از دست بدهیم، گزینه بعدی با آنکه بالذات و مستقلا جذاب و منطقی است (دریافت روزی 100 تومان برای سر و صدا کردن)، ولی چون آن را به صورت ناخودآگاه با گزینه اول (قبلی) بررسی می کنیم، آن را نپذیریم. بنابراین گاهی اوقات ما گزینه های خوب و منطقی را از دست می دهیم چرا که ذهن ما دچار خطای لنگرگیری شده است.

چه باید انجام داد؟ گزینه‌ها و پیشنهادها را صرفاً بر مبنای اهداف خود و خالص منفعت (مجموع منافع منهای مجموع هزینه‌ها) بررسی کنیم.